Engelsiz turizm; Konaklama ve Gastronomi işletmelerinde herkes için erişilebilirlik,doğru iletişim ve ulaşım…

Seyahat Özgürlüğü Kapsamında Engellilerin ulaşımı,erişimi ve iletişimi

• Engelsiz Turizm daha geniş anlamında herkes için turizm; herkesin birlikte seyahat edebildiği, tatil yapabildiği, konaklayabildiği, Gastronomi işletmelerinden ve sosyal mekanlardan faydalanabildiği başka birinin yardımı olmadan özgür ve eşit imkanlar sunan tesisler ve aktivitelerdir.
• Sadece Engelliler için otel yapmak ötekileştirmektir. Engelsiz turizm de hedef herkesin bir arada tatil yapabilmesidir. Engellilerin belli dönemlerde toplu olarak tatile götürülmeleri bahsettiğimiz engelsiz turizmin karşılığı değildir.

Dünya nüfusunun % 10’u, her ülke nüfusunun da en az % 10’u, Türkiye nüfusunun % 12,29’u çeşitli sınıflarda engelli bireylerden oluşmaktadır.

• Engelsiz Turizm, acentelerin internet sayfasında ve ofisinde çalışan elemanlardan başlamaktadır. Acentelerin internet sitelerinde doğru bilgiler verilmesi, sitelerin erişilebilir olması gerekmektedir. Acente elemanlarının da gerek yüz yüze gerekse telefonla konuşurken doğru iletişim ve davranış sergilemesi gerekmektedir.

• Ulaşım kapsamında engelli ve yaşlıların, evlerinden transfer alanlarına ulaşımı için toplu ulaşım araçları İstanbul dışında yok denecek boyuttadır.  Evden hava, deniz, demiryolu ve kara ulaşımı için kalkış noktalarına transfer konusunda henüz hizmet üreten transfer firması bulunmamaktadır.

• Ulaşımın ikinci aşaması olan varılacak noktadaki alandan tesislere transfer sorunu devam etmektedir.

• Tatil sonunda evlere geri dönüşlerinin sağlanması için toplu ulaşım ve transfer sorunu yaşanmaktadır.

• Otel ya da turizm tesisinin, Gastronomi işletmesinin ortopedik engelliler, görme, işitme, konuşma engelliler ile otizmli ve farklı gelişen bireylerin tesislerden rahatça yararlanabilmeleri için mimari erişilebilirlik düzenlemelerinin yapılması gerekmektedir. Özellikle teşvik kapsamında yapılan tesislerin erişilebilir olması zorunlu olmalıdır. Bu konuda ilgili genelge 2016 yılında Turizm Bakanlığı tarafından yayınlanmıştır. Mimarların otel tasarımı yaparken herkes için tasarım standartlarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Erişilebilirlik standartlarına uygun çizimler yapılmalı, aksi halde belediyeler projeyi onaylamamalıdır.

Mevcut oteller ve Gastronomi işletmeleri bir kaç düzenleme ile erişilebilir hale getirilebilir. Otelleri ve Gastronomi işletmelerini görme engellilere uygun, İşitme engellilere uygun, ortopedik engellilere uygun veya herkese uygun otel şeklinde sınıflandırmak mümkündür.

Turizmin içinde bulunan konaklama ve gastronomi işletmelerinde çalışanların gelen konuklarla doğru iletişim kurabilmesi için eğitilmesi gerekmektedir.

Türkiye’de Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgeli tesislerde 1176 adet engellilere özel oda bulunuyor. Antalya 605 oda ile engellilere göre en çok odası bulunan ilimiz. Bu ilimizi 159 oda ile Muğla izliyor. İstanbul’un yatak kapasitesi ise 147 dir.

Ülkemizde, mevcut yönetmeliğe göre 80 oda da 1 odanın erişilebilir olma zorunluluğu vardır.  Ancak odalar var olmasına rağmen odalara erişim ve otel çalışanlarının yarattığı iletişim ve davranış sorunları devam etmektedir.

Son araştırmalar Avrupa’da 50 milyon engellinin yaşadığını ortaya koyuyor. Hareket zorluğu yaşayan hamile kadınlar ve 70 yaş üzeri nüfus göz önüne alındığında bu rakam 150 milyon kişiye ulaşıyor. Araştırma sonuçlarına göre bu nüfusun yaklaşık yüzde 70’i seyahat ediyor. Bu kişilerin genellikle bir ya da birkaç kişinin refakatiyle seyahat ettikleri düşünüldüğünde Avrupa’da seyahat eden potansiyel rakamın 130 milyon kişi ve bunların yaklaşık turizm harcamasının 80 milyar Euro’dan fazla olduğu söyleniyor.

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki engellilerin nüfusunun ise 60 milyona yaklaştığı ve bu kesimin alım gücünün 200 milyar dolara ulaştığı ifade ediliyor. Dünyanın büyüyen ekonomisi Çin’de 60 milyon (çalışabilir durumda 25 milyon) ve gelişmiş Japonya’da 6 milyon (18 yaşın üzerinde 4 milyon) engelli bulunduğu söylenebilir.

En az bir arkadaşı veya aileleri de katıldığında transfer, ulaşım, konaklama ve diğer hizmetlerde sayısal değerin çok yüksek olduğu bu pazara, hizmet üretilmesi hem sosyal sorumluluk hem de işletmelere yeni konuklar kazandıracaktır..